Wespen: nuttige insecten met een slechte naam

REGIO WOUW - Sommige mensen reageren “als door een wesp gestoken” als ze de uitspraak ‘Wespen: nuttige insecten’ horen. De eerste reactie op het woord wesp is “doodslaan”. Hoe kan het nu dat een uiterst nuttig insect zo’n slechte naam heeft?

Terug naar ieders jeugdjaren. Zit je net lekker een glaasje limonade (vroeger Ranja) of een biertje te drinken, zoemt er een wesp in de nabijheid van de glasrand. Of… klimt er zelfs in. Als je dan niet goed op hebt gelet dan heb je plots een teug limonade en een stekende wesp in je mond. En dat is beslist geen pretje.

Hetzelfde is aan de orde als je lekker zit te happen in een slagroomgebakje. Ook voor de wesp zeer aantrekkelijk voedsel! Voor je het weet zoemen er meerdere wespen rond je tafel en begint het verjagen. Nou, dat moet je niet doen bij een wesp want die verdedigt zich agressief en gaat over tot de aanval. 

Tja, dan is doodmeppen een optie. Met een krant, tijdschrift of met een kledingstuk is het beestje snel geraakt. Wat velen niet weten is dat de wesp dan een geurstof (feromoon) afgeeft die andere wespen alarmeert. Je haalt ze dus naar je toe door je eigen gedrag.

Wespensoorten. Er zitten grote aantallen soorten en verschillen tussen de diverse wespensoorten. In Nederland leven zo’n 100 verschillende soorten wespen. Slechts 10% daarvan leeft in nesten. De wesp die bij je glas of bord op tafel verschijnt is de Franse wesp (ook wel limonadewesp genoemd). In principe ongevaarlijk zolang je hem niet bedreigt.

Nuttig? Heel nuttig want wespen ruimen kadavers op en voorkomen insectenplagen. Wespen vangen ook muggen, vliegen, dazen, spinnen, rupsen en zelfs de eikenprocessierups! Ook zorgen ze voor de bestuiving van bloemen, planten en appel- en perenbomen. Daar hebben we dus allemaal profijt van.

Waar zitten die wespen eigenlijk verstopt? 

Wespen bouwen nesten op beschutte en droge plaatsen waar ze eenvoudig weg kunnen vliegen. Onder dakranden van woningen en schuren, onder overkappingen, veranda’s en onder dakpannen. Maar soms ook in de spouwmuur, op zolder of in heggen. Tot slot kunnen kleine wespen ook ondergronds (in een verlaten muizenhol bijvoorbeeld) een nest maken. Dat zijn graafwespen. Die steken trouwens niet (in tegenstelling tot hoornaars die ook in de grond kunnen verblijven en wel steken!). Er zijn wespensoorten (de papierwesp en de veldwesp) die in kieren of gaten van houten balken nesten bouwen. Daarom noemt men ze wel houtwespen.

Zitten ze daar het hele jaar? 

Nee, wespen bevolken een nest alleen tijdens het voorjaar en de zomer. In het najaar sterven de werksters en verstopt de koningin zich om te overwinteren. Tijdens het vliegseizoen zijn de wespen overdag “niet thuis”. ‘s Avonds komen de meeste wespen terug naar het nest.

Hoe overlast van wespennesten beperken? 

Het afsluiten van de toegang van een wespennest in de spouwmuur in het nestseizoen is geen goed idee. Ze gaan in dat geval op zoek naar een andere uitweg en vernielen zo je muurisolatie nog verder. De waterslang erop richten en flink spuiten levert alleen maar agressieve wespen op. En dat kunnen er duizenden zijn. Ook het nest in brand steken is niet slim. Er zijn schuren en huizen afgebrand door deze methode.

Overlast in directe woonomgeving? 

Dan is helaas het vernietigen van het nest van deze nuttige beestjes de enige optie. Dat kan met een wespenspray in een spuitbus. Deze spray bevat uiterst giftige stoffen en is in de bouwmarkten verkrijgbaar. Alleen te gebruiken als de wespen thuis zijn. Dus… in de avonduren.

Misschien toch maar een professional inschakelen? Dat is zeker verstandig. Voor u het weet bent u aan het rennen (en dat zeker de 100 meter, want zover gaan de wespen u achterna). Altijd trouwens een professional inschakelen als er sprake is van de Aziatische hoornaar in de openbare ruimte. Zo voorkom je ook dat vergiftigde wespen in de omgeving terechtkomen en insecteneters zoals libellen, vlinders, egels, muizen, katten en vissen vergiftigen.
Wil je (nog) meer weten over wespen? Kijk dan op www.wespenstichting.nl.