Aan het zoeken naar OOO op Bulkenaar.
Aan het zoeken naar OOO op Bulkenaar. Foto: Aart van Bockel

OOO in Roosendaal en Wouw

Algemeen

ROOSENDAAL - WOUW - OOO in Roosendaal en Wouw. Waar gaat dit over?  OOO staat voor “Opsporing Ontplofbare Oorlogsresten”. Hieronder een verhaal over de mannen in oranje overalls die al geruime tijd langs de Huijbergseweg in Roosendaal aan het werk zijn. Vanaf eind februari zullen de ook langs de Plantagebaan in Wouw actief worden!

Explosievenverkenning

Sinds november 2021 wordt er in opdracht van de gemeente Roosendaal door medewerkers van aannemer Van den Herik uit Sliedrecht gezocht naar ontplofbare oorlogsresten. Deze weg- en waterbouw aannemer heeft sinds 1998  (evenals de bedrijven Heijmans, Den Ouden, KWS en van Oord) een branche/afdeling met deskundigen in explosievenopsporing. Deze deskundigen maken terreinen veilig voordat vervolgwerkzaamheden worden gestart zoals heien, bouwen en wegenaanleg.

De zoeklocatie Roosendaal

Een gebied van 50 hectare akker- en weiland van de Bulkenaar, inmiddels in de regio beter bekend als de locatie van het te bouwen nieuwe Bravis ziekenhuis.  De weilanden en akkers van de Bulkenaar zijn nog altijd vol in gebruik bij enkele agrarisch ondernemers. De opsporingswerkzaamheden kunnen daarom alleen in de herfst (na de oogst) en wintermaanden (voor het zaaien of poten) worden uitgevoerd. 

Werkwijze

Bij de start van de opsporing wordt het afgebakende gebied ingemeten met een zogeheten gator. Dit is een mobiel karretje met 8 magnetometers dat metalen onder het maaiveld in beeld brengt. De gator “kijkt” tot een diepte van ongeveer 4 meter. Na het inmeten is op een raster zichtbaar waar specifiek gezocht moet worden. Met een spade graven de speurders tot een diepte van 30 cm metaalresten op. Op de overige locaties wordt met een kleine graafmachine (zie foto) voorzichtig de aarden bovenlaag verwijderd tot het gedetecteerde metaal zichtbaar is. Gevonden onontplofte munitie wordt gemeld aan de Explosieven Opruimings Dienst (EOD) van Defensie. Zij zijn vervolgens belast met de veilige ruiming en afvoer.

Nog niet klaar met ruimen

De zoekactie op Bulkenaar is inmiddels bijna afgerond. Het ruimen daarentegen nog niet. Enkele percelen zijn namelijk nog niet in eigendom van de gemeente. Het is dus nog even wachten op de aankoop of onteigening van deze gronden ende dan afrondende ruiming van gedetecteerde metaalresten.  

Vondsten

Tijdens het zoeken zijn op “Bulkenaar“ naast metaalschroot ook de nodige hoefijzers, bijlen, metalen paaltjes en kettingen boven de grond gehaald. Gevaarlijk spul - zoals 20mm brisantgranaten - is ook aangetroffen. Ook de betonnen platen van 5 voormalige hoogspanningsmasten zijn inmiddels verwijderd van de bouwlocatie van het ziekenhuis en de geplande aanrijroute vanaf de snelweg A58 tot het te bouwen ziekenhuis. 

Gevaarlijk werk? 

De zoekteams van Van Herik zijn opgeleid als “assistent deskundige opsporing” en  “deskundige door ervaring-OOO”  Zij worden in het veld aangestuurd door een senior deskundige-OOO. Het is en blijft ook voor hen oppassen geblazen want het type explosief en de staat ervan kunnen na dik 75 jaar altijd nog voor onaangename verrassingen zorgen. 

Vergeltungswaffe 1 (V1)

Voor elke explosievenverkenner is de vondst van een Duitse V1 (het 1e onbemande straalvliegtuig ter wereld) of resten daarvan een unieke ervaring. De mannen van Van den Herik weten op grond van historisch vooronderzoek, luchtfoto’s, gevechtsverslagen en flight reports van de geallieerden wat er zoal op een locatie zoals Bulkenaar is terechtgekomen. Ook een V1 dus!  

Vluchttraject

Het doel van de bijna 6000 door het Duitse leger vanuit de Achterhoek afgeschoten V1 ‘s was de haven van Antwerpen. Roosendaal en omgeving lagen onder het af te leggen vluchttraject. Op 50 meter van de A58 werd op oude luchtfoto’s een V1 inslaglocatie gevonden. Tijdens voorzichtig uitgevoerd graafonderzoek bleek dat de explosieve lading (van 830 kg!) tussen de V1 resten ontbrak. Het verkeer op de A58 hoefde dus ook niet te worden stilgelegd of omgeleid. 

Tot slot 

Het beekdal van de Bulkenaar is bij de explosieven specialisten goed in beeld geweest. Explosieven bleken daar tot 2.20 m diepte in de grond te zijn doorgedrongen. Op de zandgronden werden explosieven beduidend minder diep in de bodem aangetroffen. In vergelijking met andere locaties viel ook op dat de grond verder nauwelijks vervuild was met vuilnis en puin. Er is in het verleden dus goed gezorgd voor dit gebied.

Laten we dat in de toekomst zo houden!

De
Op Bulkenaar gevonden metaalresten.
Kraan voor het diepere graafwerk.
Kraan firma vd Herik
Afbeelding
Vlaggetjes ter markering.
EOD van Defensie verwijdert  brisantgranaten op locatie Bulkenaar.
EOD