‘Met de billen bloot’

11-04-2023 Algemeen

ROOSENDAAL - REGIO - In Nederland krijgen jaarlijks 12000 mensen de diagnose (dikke) darmkanker en overlijden er 4500 aan deze ernstige ziekte. Negen van de tien patiënten met darmkanker (de meest voorkomende kankersoort!) is 55 jaar of ouder. In de maand maart wordt extra aandacht besteed aan darmkanker en het belang van preventie.

Met het nationale preventieprogramma darmkanker probeert de overheid de hoge sterftegetallen omlaag te brengen. Vandaar dat inwoners van 55 t/m 75 jaar elke twee jaar van het RIVM per post een brief met uitleg ontvangen en 3 weken later een uitnodiging tot deelname aan het bevolkingsonderzoek darmkanker. Meedoen is vrijwillig en gratis.
Door preventief onderzoek naar darmkanker of de voorloper daarvan kan darmkanker in een vroeg stadium worden ontdekt en behandeld. Dat vergroot de kans op genezing en maakt de behandeling minder zwaar.

Hoe werkt dat in de praktijk? 

Je ontvangt via de brievenbus een plastic envelop met een folder en ontlasting setje. Je volgt de duidelijk geformuleerde instructies stap voor stap op. Met een meegeleverd borsteltje prik je een aantal keren in je ontlasting (opgevangen drol). Daarna stuur je het prikkertje (veilig opgeborgen in een buisje met vloeistof) per post naar het laboratorium. Postzegel niet nodig!
De uitslag. Na ongeveer een week krijg je per brief de uitslag van het laboratorium. In de meeste gevallen is de uitslag negatief (niets gevonden). Gelukkig maar! Maar…… je kunt ook het bericht krijgen dat er bloed is aangetroffen in je ontlasting. Verder onderzoek is dan noodzakelijk. Je eerste reactie (zoals in mijn geval): ongeloof. Dat kan niet. Je denkt bijvoorbeeld “Ik heb geen bloed in mijn ontlasting gezien”. Of…. “ik heb last van aambeien en/of bloedend tandvlees”. Of… “dom, ik heb net voor de test een bloederige biefstuk gegeten”. Of je reageert (mogelijk geschrokken) en denkt: “Verder onderzoek noodzakelijk?”. Ik dacht: “Waarschijnlijk niets aan de hand”. Hoe verder?

Het intakegesprek

Er is al automatisch een afspraak voor je gemaakt om bij het scopiecentrum in het Bravis ziekenhuis (of elders) een intakegesprek te voeren. De specialistisch verpleegkundige gaat samen met jou na hoe het met je gezondheid is gesteld en informeert je over het op korte termijn uit te voeren darmonderzoek (medische naam: “coloscopie”). Darmonderzoek. Nee toch? Jawel dus! Mogelijk dat er niets aan de hand is. Maar dat weet je pas achteraf!

Voeding aanpassen

In de dagen voorafgaande aan het darmonderzoek moet je je eetgewoonten aanpassen. Geen vezels en pitten want dat verstoort het onderzoek. Je dikke darm moet leeg en schoon zijn en dat gaat prima met aangepaste (normale!) voeding en veel drinken (water, bouillon, appelsap etc.). Wat wel en niet mag wordt duidelijk verteld en je kunt het ook in de folder van de verpleegkundige nalezen.

Laxeermiddelen
De dag voor het darmonderzoek neem je enkele pilletjes en poeders in. Die hebben een laxerende werking. Zo wordt je dikke darm schoon en is de darmwand goed te onderzoeken.
Nuchter naar het ziekenhuis
 Twintig (20) uur voor het onderzoek mag je geen vast voedsel meer innemen. Een flinke hoeveelheid (2x 2 liter!) in te nemen helder vocht of water spoelt de darm in die periode schoon. Je zit dus bij herhaling op de toilet.

Het onderzoek

Ja, daar lig je dan. Op je zij in een ziekenhuisbed. Aan een infuus. Met een blauwe onderbroek die aan de achterzijde een opening heeft. Niks blote billen dus! De Bravis-verpleegkundigen zijn relaxed, meelevend en begripvol. Je krijgt via het infuus een roesje zodat je het (verder pijnloos) onderzoek (via je anus) niet bij volle bewustzijn meemaakt. De Maag-, Darm-, Lever- (MDL) arts spreekt nog even met mij voor zij het onderzoek start. Zij straalt ervaring uit. Dan stopt mijn waarneming; het roesje doet zijn werk. De dikke darm wordt met zuurstof opgeblazen als een fietsband. Daarna wordt een potlood-dik apparaat (voorzien van een mini-camera) voorzichtig de dikke darm ingeschoven. De hele darmwand en darmplooien worden gecontroleerd en (waar nodig) worden poliepen direct verwijderd. Nu maar hopen dat er geen darmkanker wordt gevonden!
Na ongeveer 20-30 minuten is het onderzoek klaar en word je de onderzoeksruimte weer uitgereden. Ik heb er niets van gemerkt (ook geen pijnklachten!). Na een tijdje kom je weer bij je positieven en staan de arts en verpleegkundige aan je bed om met jou (en je partner) het resultaat van het onderzoek te bespreken. Er zijn dan meerdere mededelingen mogelijk: Niks aan de hand, niets gevonden. Dat is in 40-50% van de onderzoeken zo!

We hebben 1 of enkele poliepen gevonden en die direct verwijderd. Op tijd gevonden dus! Dat is in 40% van de onderzoeken (zoals bij mij!) het geval. We hebben iets in je darm aangetroffen dat er niet hoort te zijn. Er is een klein stukje (biopt) verwijderd voor verder onderzoek. Na onderzoek weten ze wat het precies is. Je krijgt het resultaat te horen via de behandelend arts of je huisarts. Shit, toch darmkanker? Je zult in dit laatste geval moeten wachten op de uitslag van het laboratoriumonderzoek.

Naar huis

Intussen heb je wel trek in wat eten en drinken. Dat krijg je dan ook aangeboden. Je partner of iemand die je als contactpersoon hebt opgegeven staat al aan je bed. Je kunt naar huis maar zelf rijden is niet toegestaan. Door de onzekerheid over het resultaat van het onderzoek was het vooraf een spannende periode. Mijn hartslag was flink hoger dan normaal toen ik op de monitor keek. Het onderzoek is binnen enkele uren voorbij (van vertrek vanaf huis tot thuiskomst). Nu alleen de komende dagen nog even opletten. Een lichte bloeding is normaal; bij een ernstige bloeding is contact met het ziekenhuis vereist.

Tot slot. Ik voel mij direct na dit onderzoek fit genoeg om dit verslag te schrijven voor De Krant. Als ik hiermee iemand heb overtuigd om (alsnog) deel te nemen aan het Preventie Onderzoek Darmkanker dan ben ik geslaagd in mijn opzet. Wat was het startmoment? Oh ja, de uitnodigingsbrief van het RIVM.

(Vanwege privacy is de naam van de schrijver alleen bekend bij de redactie).