Een gedroogde pad.
Een gedroogde pad. Foto: Aart van Bockel

Padden ontwaken uit hun winterslaap

Algemeen

WOUW - REGIO - Ze zijn er weer! Trekkende padden? Padden, ja. Die kruipen, ontwaakt uit hun winterslaap, alweer richting paddenpoeltjes, tuinvijvers, blusvijvers bij boerderijen en groter open water. Denk daarbij aan de Tolbergvijver en stilstaand water in de beekarmen bij Nispen en plassen in de Roosendaalse wijk Weihoek en Wouw

We noemen dit padden- , voorjaars- of amfibieëntrek. De start is veelal eind februari en eindigt half april met een piek in maart. Een bijzonder weetje: op de top van de trek in maart steekt een deel van de populatie tijdens daglicht de weg over.

Temperatuurafhankelijk. Als de gemiddelde temperatuur gedurende 3 dagen 8-10 graden celsius is, warmen de mannetjes (die kleiner zijn dan de vrouwtjes!) op. De vrouwtjes hebben een volle week met deze gemiddelde temperatuur nodig voordat ook zij gaan trekken. De luchtvochtigheid speelt mee omdat padden een gevoelige huid hebben die droogte slecht verdraagt.

Paren. Padden en kikkers paren pas als zij in het water van hun geboorteplaats zijn aangekomen. Regelmatig signaleren passanten twee padden die als een tandem richting het water trekken. Mannetjes klimmen op alles wat op een pad lijkt. Zij klemmen zich vast met hun voorpootjes om op de rug van een vrouwtje (soms ook een mannetje!) richting water te trekken. Daar aangekomen moeten ze in het water eerst 1 weekje verder opwarmen.

De mannetjes die single zijn gearriveerd zitten in het water hun kans af te wachten. De beste plekjes worden met duwen veroverd. Vandaar de drukte in het water.

Alleen paddentrek? Nee, salamanders beginnen als 1e met hun voorjaarstrek. Vervolgens trekken naast de pad ook de heikikker en de bruine kikker naar hun voortplantingswater. En dat valt op want de hele populatie trekt bij gunstig weer in korte tijd erop uit. Soms zie je gelijktijdig tientallen beestjes de (snel)weg oversteken.

Waarom aandacht voor de paddentrek? Ook in onze regio is de verkeersintensiteit zo groot dat tijdens de oversteek van wegen en weggetjes veel slachtoffers onder de padden vallen. De kans om een trekkende pad dood te rijden (met je (brom)fiets, motor of auto) is het grootst tussen zonsondergang en zonsopgang. Dat is dan moeilijk te zien. Je moet er dus echt opletten! Waarom nu ‘s avonds als ze overdag beter zichtbaar zijn? Precies, daarom dus. Ze zijn namelijk een gewilde prooi voor roofvogels, reigers en ooievaars.
De trekkende amfibieën moeten ook in West-Brabant behoorlijk veel barrières overwinnen om bij hun doel te komen. De snelwegen A17, A58 en A29 levend overkomen is nagenoeg onmogelijk voor de trage beestjes. Maar ook in stedelijk gebied (dorpen en wijken) is het gevaarlijk. De salamanders, padden en kikkers trekken door de goot van de weg en verdwijnen daardoor plots in riool- en afwateringsputten. Daar kunnen ze onmogelijk weer uitkomen. Een gewisse dood dus! En dat terwijl deze interessante dieren 10-12 jaar oud kunnen worden.

Wat helpt om de padden in hun natuurlijke drift te helpen? Een snelheidsbeperking of verkeersdrempel heeft al effect. Veel padden worden gedood door de zuigende werking van de bodemplaat van hard rijdende voertuigen. Langzamer rijden is dus al effectief. Maar bij meer dan 10 auto’s per uur worden sowieso veel trekkende padden gedood.

De weg afsluiten tijdens de oversteekuren. Is een goede maatregel maar de effecten van een wegafsluiting kan door een enkele automobilist teniet gedaan worden als hij/zij de afsluiting domweg negeert.

Hulp van diervriendelijke en betrokken burgers door z.g.n. overzetacties. Simpel de pad met de blote hand oppakken en aan de overzijde van de weg in de berm terugzetten. Let op: stoffen of latex handschoenen tasten de huid van de padden aan. Niet gebruiken dus!

Sommige mensen (volwassenen en kinderen) verzamelen de padden in emmers. Niet doen: de mannelijke padden krijgen stress van mannelijke soortgenoten in de emmer (zij zijn concurrenten bij de voortplanting). De aanleg van ecoducten en ecoduikers waarbij de padden via geleidingsstroken worden gehinderd direct de weg over te steken.

Een geleidingswand helpt de amfibieën ook om een veilige route te volgen.

Pad in tuinvijver
Kikkerdril in beschermde tuinvijver
 een opgepakte  pad
Groene kikker
Wachtende mannelijke pad
pad in de vijver
Pad in de vijver