'Zakkenvullers' aan het werk op de aardappelakker.
'Zakkenvullers' aan het werk op de aardappelakker. Foto: AB

Proefveld Bulkenaar gerooid

Algemeen

ROOSENDAAL - Het is een zonnige maandagochtend als De Krant nabij de Bulkenaarsestraat een groot aantal mensen op het land tussen rijen met aardappelen ziet kruipen.

Wat zijn die aan het doen?

Even later is alles duidelijk en mogen we enkele foto’s maken. Medewerkers van de firma Meijer Potato uit Rilland zijn een aantal rijen aardappelen van een veldproef van 1 hectare aan het rooien. Uit de zanderige grond, die zeer waarschijnlijk over enkele jaren wordt benut voor de nieuwbouw van het Bravis Ziekenhuis, komen nu aardappelen tevoorschijn. Op het proefveld, een van meerdere in binnen- en buitenland, zijn in het voorjaar van 2023 zo’n 1600 rassen frites-, chips- en tafelaardappelen gepoot. Zo wordt door middel van veldproeven nagegaan welke aardappelrassen niet alleen goed groeien en een goede opbrengst (in kg) opleveren maar ook om te bepalen welke kandidaat-rassen beter bestand zijn tegen bijvoorbeeld de schimmelziekte Phytophthora. 

Voor een goede vergelijking worden commerciële rassen zoals Innovator en Fontane in dezelfde proefveldjes gepoot. Het proefveld ligt midden in de aardappelvelden van Pieter van Overveld die de proefveldjes gelijktijdig en op dezelfde wijze verzorgt.

Reduceren 

Aardappelziekten waren eind 18e eeuw de oorzaak van veel ellende op het Europese platteland en met name in Ierland. Miljoenen Ierse keuterboeren zagen hun oogst verloren gaan. Hongersnood en armoede was het gevolg. Toen zich dit in volgende jaren herhaalde op de veelal uitgeputte grond, vertrokken zij met hun gezinnen naar Amerika, in de hoop op een beter leven. Phytophthora-resistente rassen kunnen in potentie het chemisch bestrijden flink reduceren. “Dat scheelt dan zeker 15 keer in een seizoen door mijn aardappelakkers rijden”, vertelt teler Pieter van Overveld. 

Basisvoedselproduct

Resistentie scheelt dus enorm in kosten voor arbeid en chemische bestrijdingsmiddelen. Ecologisch is het natuurlijk ook een grote plus. Maar of dat ooit mogelijk wordt is voor akkerbouwspecialisten de grote vraag. De duizenden verschillende phytophthora schimmels muteren namelijk elk seizoen. We gaan het hopelijk nog wel meemaken want aardappelen zijn, na rijst, het belangrijkste basisvoedselproduct ter wereld.

Als we over het veld lopen valt op dat de halfautomatische (onbemande!) blauwe tractor heel langzaam de aardappels boven de grond tilt. Hoopjes rode en witte aardappels wisselen elkaar af. De rode aardappels zorgen ervoor dat de aardappelrapers de rassen veldjes goed uit elkaar kunnen houden. Een dag later is het proefveld leeg en zijn de gele en rode zakken gelabeld en afgevoerd naar Rilland.

Alle 1600 aardappelrassen gaan na het handmatig rapen (per ras verpakt en gelabeld) naar Rilland. Dat vereist een secure logistiek. Vervolgens wordt, naast het opbrengstgewicht nog tientallen andere eigenschappen bepaald. Ook de inwendige en uitwendige kwaliteit en uitstraling (mooi, passend bij de markt) worden beoordeeld. Tot op DNA-niveau worden de proefaardappels bekeken. Uiteindelijk moet dit voor de aardappelketen een duurzame kwantitatief en kwalitatief betere oogst opleveren.
Aardappelteler Pieter van Overveld gaat intussen de omringende aardappelakker rooien. Daarna moet hij nog een keer aan het werk met groenbemester zodat de wind deze winter geen stofwolken veroorzaakt in de Roosendaalse wijk Tolberg. Aardappels telen is werk van en voor professionals hebben we ontdekt.

‘Aardappels telen is werk van en voor professionals’

Aardappelrapers aan het wek
de Rode aardappel
Automatische aardappelrooier
een ras uit het proefveld