Spint en andere beestjes in het gewas

NISPEN - Het voorjaar is nu echt begonnen. De eerste warme 20+ dag is achter de rug. Peperteler Leo Uijtdewilligen is daarom extra scherp op ongewenste beestjes in zijn gewas. Er wordt al gezegd dat dit jaar de spint al vroeg is aangetroffen bij paprika- en komkommertelers. De slecht zichtbare spint, een minuscuul beestje dat je alleen met een loupe kunt waarnemen, woont op en voedt zich met de plant, legt eitjes en zuigt na uitkomen voedingsstoffen uit de plant. Hoe zit dat bij Leo met de groene, gele en rode pepers in zijn Nispense kas? Leo: “Ik heb nog geen spint gezien maar wel luizen.”

Bladluizen

We spreken over de plagen en gebreken die een vruchtgroenteteelt kan opbreken. De tweede vraag komt zo op: Hoe komen die luizen in de kas terecht? Leo: ”Die zijn waarschijnlijk overgebleven van de vorige teelt. Ik stoom mijn kas niet meer aan het einde van de teelt maar zorg ervoor dat de kas een aantal weken compleet leeg is. Al het blad en onkruid is toen heel bewust uit de kas verwijderd. Mogelijk zijn er toen toch luizen achtergebleven. Spint kan niet tegen vochtige lucht en die hebben we de afgelopen maanden genoeg gehad. Dat verklaart dus al een hoop. De nieuwe planten kunnen de luizen hebben meegekregen uit het Westland, waar de planten zijn gezaaid en opgegroeid. Door de belichte tomatenteelt en de open ramen kunnen plantenluizen worden overgedragen naar jonge peperplanten.

Biologische bestrijding

Leo: “We doen daarom veel aan biologische preventie tegen bladluis, spint en trips. Daar zetten we de roofmijten Phytoseiulus en Montdorensis voor uit. Bij elke drie planten zijn papieren zakjes met roofmijten uitgezet. In de kas lopen dus miljoenen mijten rond die tot de langste dag van het jaar maximaal beestjes uit het gewas verwijderen. Als dat niet voldoende helpt dan zet ik de roofwants, een echte veelvraat, in. Met m2 lopen er dan ongeveer twee rond,  al snel zo’n 50.000 stuks dus! Het nadeel daarvan is dat mijn oogstmedewerkers in de kas daar last van kunnen krijgen. Die worden soms gestoken door dit met het blote oog zichtbare beestje. Ik zeg wel eens: “Bij mij lopen meer beesten dan bij welke koeienboer dan ook!”

En wat nog meer? 

Leo somt een aantal maatregelen op die hij en zijn medewerkers nauwlettend uitvoeren. Hygiënisch werken is heel belangrijk. Beschadigingen aan planten moet worden voorkomen, een wond is een ingang voor een bacterie. Altijd kwalitatief goede planten inkopen van een betrouwbare zaad- en plantenleverancier. De planten tijdens de teelt goed observeren en vroegtijdig ingrijpen, biologisch waar kan, chemisch waar dat moet. Zieke planten ruimen en tot slot optimaal vocht en warmte aanhouden.

Vogels als hulptroepen

Een optimale teelt in een plantenkas wordt mede door het op tijd luchten sterk beïnvloed. Leo vertelt: “In de ochtend gaan de ramen open, tijdens de middaguren gaan de ramen weer dicht -wat veel buitenstaanders vreemd vinden- en in de avonduren gaan de ramen weer open. De dichte ramen op het heetst van de dag is te verklaren: door de verdamping koelen de planten in de kas. In de avond, als de zon onder is, gaan de ramen open omdat dan de luchtvochtigheid op peil blijft. Dan vliegen hier de vogeltjes de kas binnen op zoek naar eten, rupsen in het gewas. De koolmezen, mussen en met name de honderden kwikstaartjes die hier van nature voorkomen zijn dus mijn beste vrienden.

Veldmuizen

Een veldmuizenplaag heeft Leo gelukkig nooit meegemaakt. Waar eten en warmte te vinden is komen namelijk veldmuizen kijken. Leo gebruikt daar preventieve lokdoosjes voor. Maandelijks worden de lokdoosjes gecontroleerd. In het najaar, als de muizendruk hoger wordt, zelfs twee-wekelijks.

Andere ziekten en gebreken

Leo noemt de meest voorkomende ziekten in de peperteelt. Tabaksmozaïekvirus: dit kan worden verspreid door bladluizen, onkruid, ongedierte zoals muizen maar ook door aanraking met je handen waardoor je besmettingen van de ene naar de andere plant overbrengt. Effect: gevlekte bladeren waardoor de groei vertraagt en een lagere productie wordt gehaald. Dat wil je voorkomen. Vandaar dat zijn oogstmedewerkers hun handen wassen in magere melk. Het eiwit in de melk doodt het virus. Verder zijn bij Leo de planten hier resistent voor. Tomaten bronsvlekken virus: Leo heeft nu een resistent ras tegen dit virus in huis. Maar dat is beperkt tot 50% van zijn planten. Trips brengt deze ziekte over dus het laag houden van de trips druk bij de niet-resistente planten is heel belangrijk. Hoe belangrijk? Leo: “In 2019 heb ik een complete teelt pepers in mijn Belgische kas moeten ruimen. Daarom teel ik daar nu geen pepers.” Echte meeldauw, een schimmelinfectie, effect: bladval en daardoor zonnebrand bij de vruchten. Leo: “Door preventief zwavel te verdampen komt er een laagje op het blad dat de kiemkracht van deze schimmel vernietigt.” Phytophthora, een waterschimmel, vaak door opspattend water die de onderste bladeren besmet. Effect: wortelrot en vruchtrot en afsterven van de plant. Leo: “Soms tref ik dat aan. Dan heeft de plant te veel water gekregen. Dat zien we snel. De plant wordt direct verwijderd.”

Als ik de kas weer uitloop zie ik de eerste gele en rode pepers aan een plant hangen. Nog een paar weken en het oogsten zal vol los gaan. Dan spreken we peperteler Leo weer.